برنج یکی از مهم ترین وعده های غذایی ما ایرانیان محسوب می شود و به همین دلیل قطعا در هر خانه ای این ماده غذایی یافت و به وفور در بازار خریداری می شود. یکی از دلایلی که برای ما ایرانیان برنج را مورد اهمیت قرار می دهد طعم دلنشین و بی نظیر آن است، کیفیت برنج نیز دارای اهمیت بسزایی است و به همین منظور خرید برنج با کیفیت حائذ اهمیت است. یکی از برند های معروف و محبوب بین ایرانیان، برنج عنبر بو و برنج ایرانی شمال است که عطر و طعم بسیار مطلوبی را در خود جای داده است.
یکی از بهترین برنج های تولید شده در ایران و شهر خوزستان، برنج عنبر بو می باشد؛ این برنج یکی از بهترین مدل های کشت شده در ایران محسوب می شود و طرفداران زیادی دارد. برنج عنبربو به وسیله کشاورزان جنوب و استان خوزستان کشت می شود و دارای طبع گرمی است، این برنج از جمله معطرترین برنج های ایرانی است و دلیل نامگذاری آن هم به همین دلیل می باشد. کشت برنج در استان های جنوبی کشور احتمالاً موضوع جالبی می باشد، آن هم از این جهت که علاوه بر استان های پر بارش شمالی که محل اصلی کاشت برنج در ایران است، در نقاط دیگری از ایران نیز می توان اقدام به کاشت برنج نمود. نکته جالبتر این که در استانی با آب و هوای نیمه بیابانی مانند استان خوزستان نیز توانایی کاشت برنج با کیفیت وجود دارد؛ برنجی که در استان خوزستان کاشته می شود با نام برنج عنبر بو تولید می شود.
یکی از ماده های خوشبو که در سالیان دور تا امروز در صنایع مختلف از آن استفاده می شود، عنبر نام دارد، با توجه به عطر منحصر به فردی که این برنج دارد، نام آن را برنج عنبربو گذاشته اند.
برنج عنبربو برای اولین بار در سال 89 در استان خوزستان به کشت رسید و وارد بازار شد، این برنج در شهر های مختلفی از استان خوزستان از جمله باغملک، حمیدیه، شوشتر، خرمشهر، اهواز، رامهرمز، شادگان و دزفول کشت و تولید می شود. لازم به ذکر است که امروزه برنج عنبر بو در سایر استان های ایران از جمله ایلام، فارس، لرستان و اصفهان نیز توسط شالی کاران کشت می شود. یکی از ویژگی های مهم این نوع برنج، کشت آن در آب شور است، بنابراین در فصول خشکسالی نیز می توان اقدام به کشت آن نمود. فرم ظاهری برنج عنبر بو به شکل دانه هایی با ابعاد متوسط و گرد است، این برنج به جز عطر منحصر بفردی که دارد، دارای مزه دلنشین و مطابق با سلیقه ایرانی ها می باشد. در شهر های جنوبی ایران برنج عنبر بو طرفداران بسیار زیادی دارد و اکثر افراد از این نوع برنج استفاده می کنند؛ بر اساس ویژگی های ذکر شده امروزه شاهد استفاده از این نوع برنج در کشورهای مجاور از جمله عراق هستیم.
قدمت ;کشت برنج عنبر بو ;در خوزستان به ده سال پیش برمی گردد. برنج عنبربو همان طور که از نامش پیداست، عطر و بوی خوبی دارد، اما برنج دانه بلندی نیست و هنگام پخت هم زیاد قد نمی کشد و شاید یکی از تفاوت های آن با برنج شمال همین باشد. این برنج یکی از برنج های خوش پخت است و مطمئن باشید یک بار امتحان کردنش، شما را مشتری دائمی آن می کند.
یکی از انواع برنج عنبربو که از محبوبیت بسیار بالایی نسبت به سایر مدل ها برخوردار است برنج عنبر بو سیروان نام دارد. این برنج در شهرستان سیروان کاشت و برداشت می شود و کیفیت آن به شدت بالا می باشد.
از دیگر برنج های عنبر بو برنج امامی است که این نوع برنج را تنها می توان در شهر شوشتر کشت و تولید نمود.
در برنج عنبر بو گلاک اغلب دانه ها کامل بوده و هیچ برنج نیم دانه ای را نمی توان در آن مشاهده کرد، بنابراین شاهد برنج یکدست با طعم ایده آلی هستیم.
برخلاف برنج های شمال، برنج عنبر بو طبعی گرم دارد و برای کسانی که طبع سرد دارند مناسب است. تمامی مراحل تولید و کشت و زرع برنج عنبربو از جمله شالیکوبی و یا سورتینگ به وسیله دستگاه های مجهز و مدرن و به شکل تمام اتوماتیک انجام می گیرد و به همین دلیل این نوع برنج در مقایسه با سایر برنج ;های تولید شده در ایران از کمترین میزان شکستگی دانه ها برخوردار می باشد. به طور کلی دانه های برنج شکسته که در هنگام پخت له می شوند، طی فرآیند سورتینگ با استفاده از دستگاه های لیزری شناسایی و جدا می شوند و به همین دلیل همه دانه های برنج عنبر بو از سلامت بالا برخوردار بوده و در نهایت پخت آن ها از کیفیت بالایی برخوردار می باشد.
از دیگر ویژگی های این برنج می توان به سبک بودن آن اشاره کرد هضم برنج عنبر بو بسیار راحت تر از سایر برنج ها می باشد و علاوه بر این مصرف آن می تواند سبب کاهش تری گلیسرید خون شده و در نهایت فشار خون را کاهش دهد. بنابراین افرادی که دچار بیماری های سو تغذیه هستند می توانند به راحتی از این نوع برنج استفاده نمایند. برنج عنبر بو دارای مقادیر زیادی از ویتامین های گروه B و E می باشد و علاوه بر این مقادیر مناسبی از فیبر و مواد مغذی و معدنی در آن وجود دارد.
برنج عنبر بو در هر کشت و برداشت محصول زیادی می دهد و به شرایط محیطی متفاوت مقاوم است، اگر با برنج های شمال مقایسه شود آب کمتری نیاز دارد و عمدتا به صورت ارگانیک تولید می شود و برای کشت آن از سموم شیمیایی و کود استفاده نمی شود. برنج عنبر بو یک خاصیتی که دارد این است که معده را سنگین نمی کند و همچنین می توان آن را مانند برنج های دیگر کته یا آبکش کرد؛ برنج عنبربو یک برنج قد کوتاه و چاق است، اما عطر و بوی آن تمام خانه را پر می کند.
طبیعی بودن این برنج بر خلاف بسیاری دیگر از برنج های کشت شده در ایران یکی دیگر از خواص برنج عنبربو می باشد و همین موضوع سبب ارزش بیشتر این ماده غذایی شده است. برنج عنبر بو در شالیزارهایی کشت می شود که در آن از هیچ ماده سمی یا مواد شیمیایی افزوده شده به خاک استفاده نمی شود و به همین منظور به برنجی ارگانیک تبدیل شده است که سالم تر از برنج های مشابه می باشد؛ بنابراین پخت و مصرف این نوع برنج هیچ گونه ضرری برای افراد نخواهد داشت.
✓ از نظر ابعاد برنج عنبر بو به شکل تو پر و درشت اما با قد کوتاه می باشد و بر خلاف برنج های خارجی و همانند برنج های با کیفیت ایرانی پس از پخت قد بلندی ندارد.
✓ علاوه بر طعم بسیار دلنشینش، برنج عنبربو عطر و بوی زیادی دارد.
✓ طبع این نوع برنج بر خلاف برنج های شمال که طبعی سرد دارند، گرم بوده و مناسب افرادی که دارای طبع سرد هستند می باشد.
✓ برنج عنبر بو به صورت نیم دانه و تمام دانه وجود دارد، اما معمولا به علت قد نکشیدن آن هنگام پخت انتخاب مناسبی برای مهمانی ها و مجالس رسمی نمی باشد.
✓ دستور پخت این نوع برنج دارای تفاوت هایی با سایر برنج های ایرانی می باشد.
✓ یکی از مهم ترین ویژگی های برنج عنبر بو قیمت مناسب آن می باشد، قیمت برنج عنبربو در مقایسه با بیشتر برنج های ایرانی به ویژه برنج های کشت شده شمال مناسب تر بوده و به همین دلیل قشر کم در آمد جامعه می توانند از آن استفاده نمایند.
درست است که این نوع برنج را می توان همانند سایر برنج ها به شکل کته و یا آبکش تهیه نمود، اما دارای دستور پخت متفاوتی می باشد. برای پخت برنج عنبر بو می بایست به نکاتی توجه کرد که عبارتند از:
✓ 2 ساعت قبل از شروع به پخت برنج عنبر بو می بایست در آب و نمک خیسانده شود.
✓ نسبت به سایر برنج ها مدت زمان کمتری برای پخت نیاز دارد.
✓ بر خلاف دیگر مدل های برنج ایرانی برای پخت نیاز به آب و روغن بیشتری دارد.
با توجه به شیوه پخت و طبخ متفاوتی که دارد، احتمال عدم رضایت از طبخ در تجربه های اولیه پخت برنج عنبر بو وجود دارد که پس از یادگیری آن، این موضوع حل خواهد شد. برنج عنبربو را می توان به سه روش طبخ و تهیه نمود که عبارتند از:
1. پخت برنج به صورت کته
2. پخت برنج به روش دم کردن
3. آبکش کردن برنج عنبربو
همانند انواع دیگر برنج ها، برنج عنبربو بایستی در محیط های خشک و خنک و به دور از نور خورشید نگهداری شود. مدت زمان ماندگاری برنج عنبر بو در حدود 7 ماه است و پس از گذشت این زمان کیفیت خود را از دست خواهد داد. علاوه بر این به منظور عدم حمله آفات در نگهداری طولانی از این برنج می بایست آن را در شرایطی با تهویه مناسب هوا قرار داد؛ رطوبت نیز عامل دیگر از بین برنده و وجود کپک در برنج عنبر بو می باشد، بنابراین حتما بایستی این برنج را در محیط های خشک نگهداری نمود. انجام مرتب مراحل کنترل دما و رطوبت برای نگهداری از برنج عنبر بو برای ذخیره سازی این برنج نکته مهمی است که باید بدان توجه داشت.
برای جلوگیری از ورود حشرات و سایر آفات بهتر است محل نگهداری این نوع برنج با فاصله از سطح زمین یا دیوارهای اطراف باشد. برای افزایش ماندگاری برنج عنبر بو می بایست آن را در بسته بندی های تیره رنگ و خشک و همچنین به دور از نور خورشید نگهداری نمود.